ايمپلنت چيست و روش هاي اجرايي آن؟
متاسفانه دندان هاي سالم انسان به دليل عوامل مختلفي نظير پيري، پوسيدگي، كشيدن دندان و غيره از بين مي روند، كه اين موضوع علاوه بر ظاهر نامناسب، در غذا خوردن نيز تاثيرگذار است. در گذشته بيشتر از پروتز دندان متحرك يا دندان مصنوعي براي جايگزيني اين دندان هاي از دست رفته استفاده مي شد. اما اين روش مشكلاتي را به همراه داشت به همين دليل باعث شد تا ايمپلنت به عنوان يك روش بهتر درمان جايگزين شود.
ايمپلنت چيست؟
درواقع ايمپلنت روش دائمي براي دندان هايي است كه از دست داده ايم. يكي از دغدغه هاي افراد استفاده از دندان مصنوعي بود كه هم نگهداري آن سخت بود و هم شكل قشنگي نداشت. اما شما مي توانيد از ايمپلنت تا آخر عمر بدون هيچ مشكلي استفاده كنيد.
ايمپلنت دندان به اين صورت است كه يك ميله پيچي شكل كوچك، طي يك عمل جراحي به استخوان فك جوش خورده و آماده اتصال به تاج مصنوعي دندان مي شود. در واقع اين ايمپلنت به عنوان رشته دندان عمل مي كند و يك روكش، همانند دندان خود شما به عنوان تاج به آن متصل شده و شكل ظاهري يك دندان را تشكيل مي دهند. پس اصلا نيازي نيست آن را به دندان هاي كناري متصل كرد. به فرآيند جوش خوردن ايمپلنت به استخوان يكپارچگي استخوان يا osseointegration مي گويند.
بنابراين ايمپلنت نيازي به اتصال به دندانهاي اطراف ندارد و در داخل استخوان فك ثابت مي ماند. به فرايند جوش خوردن استخوان به ايمپلنت، يكپارچگي استخوان (osseointegration) ميگويند.
تا به امروز دو نوع ايمپلنت وجود دارد؟
- اندوستيال (endosteal)
- سابپريوستيال (subperiosteal)
روش ايمپلنت اندوستيال به اين صورت است كه ميله فلزي درون استخوان قرار مي گيرد، اما سابپريوستيال روشي است كه روي استخوان آرواره و زير بافت لثه قرار داده مي شود كه يك روش منسوخ شده است زيرا در مقايسه با ايمپلنت هاي اندوستيال در بلند مدت نتايج ضعيف تر و استحكام كمتري دارند.
انواع ايمپلنت از نظر اندازه و قطر:
ايمپلنت دندان بر اساس اندازه به انواع زير تقسيم بندي مي شوند:
- ايمپلنت هاي معمولي: اين نوع ايمپلنت كه قطر آن حدود 3.25 تا 5 ميلي متر است از دو قسمت جداگانه پايه و اباتمنت تشكيل شده است كه به وسيله پيچ اباتمنت به يكديگر متصل مي شوند.
- ميني ايمپلنت: ميني ايمپلنت داراي قطر 1.8 تا 3.3 ميلي متر است و طراحي يك پارچه دارد. اين نوع ايمپلنت براي كاشت دندان هاي جلو استفاده مي شود زيرا ابعاد كوچكي دارد. همچنين از اين نوع براي فيكس كردن دندان هاي مصنوعي فك پايين استفاده مي شود.
- ميكرو ايمپلنت: اين نوع ايمپلنت دنداني ابعاد كوچك تري نسبت به مدل ميني دارد. تنها كاربرد آن زماني است كه فاصله بين دندان ها بسيار كم باشد.
چه افرادي مي توانند دندان هاي خود را ايمپلنت كنند؟
- در صورتي كه كليه دندان هاي فك جلو و يا فك عقب از بين رفته باشد.
- در صورتي كه يكي از دندان هاي جلو از بين رفته باشد و فاصله ايجاد شده از دندان هاي كناري آن طبيعي باشد.
- در صورتي كه بيش از يك دندان از بين رفته باشد و فاصله بين دندان هاي كناري طبيعي باشد.
- درصورتي كه يك يا بيش از يك دندان از انتهاي هر قوس دنداني از بين رفته باشد و تنها يك طرف، دندان طبيعي باشد.
- افرادي كه نمي توانند از دندان هاي مصنوعي استفاده كنند.
- افرادي كه مي خواهند گفتار خود را بهبود ببخشند.
چه افرادي نمي توانند دندان هاي خود را ايمپلنت كنند؟
- افرادي مبتلا به عفونت دندان يا فك
- افراد كه مبتلا به ديابت
- افراد كه دخانيات مصرف مي كنند.
- افرادي كه داروهاي ضد انعقاد خون يا آسپرين مصرف مي كنند.
- افرادي كه تحت راديوتراپي بهخصوص در ناحيه فك و صورت بوده اند.
- بيماراني كه طولانيمدت تحتدرمان بيسفسفونات بودهاند، نبايد ايمپلنت بگذارند.
- ايمپلنت دندان در بارداري يكي از مواردي است كه پزشكان به شدت با انجام آن در دوران بارداري مخالف اند.
مزاياي ايمپلنت دندان چيست؟
- زيبايي و طبيعي بودن آن: اين روش با پر كردن دندان هاي خالي سبب ايجاد ظاهري مناسب شده، كه اين امر مي تواند در بهبود اعتماد به نفس كمك كند.
- روش سريع جايگزيني: مي توان گفت روش ايمپلنت يكي از سريع ترين روشهاي جايگزيني دندان طبيعي است. البته اين روش به سلامت استخوان فك هم ارتباط دارد.
- طول عمر بالا: اگر بهداشت دهان و دندان خود را رعايت كنيد اين روش مي تواند تا مدت طولاني براي شما باقي بماند.
- حفظ سلامتي دهان و دندان
- ثابت بودن ايمپلنت: زيرا دندان هاي مصنوعي متحرك بوده و نگهداري از آن سخت تر است.
عوارض ايمپلنت دندان چيست؟
به طور كل عوارض ايمپلنت بسته به بيمار مي تواند بلند مدت و يا كوتاه مدت باشد. اما اين نكته را در نظر بگيريد كه مراجعه به افراد متخصص در اين زمينه مي تواند اين عوارض را تا حدود زيادي كاهش دهد:
- عفونت در ناحيه ايمپلنت
- آسيب ديدن ساير دندان هاي كناري
- آسيب عصبي كه مي تواند باعث درد، بي حسي، سوزن سوزن شدن لثه ها، لب ها و چانه فرد شود.
- مشكلات سينوسي هنگامي كه ايمپلنت هاي دندان قرار داده شده در فك بالا از يكي از حفره هاي سينوس شما بيرون مي زند.
جنس مواد ايمپلنت:
مواد ايمپلنت از دو نوع تيتانيوم و زيركونيوم تشكيل مي شود.
- تيتانيوم: متداول ترين جنش مواد ايمپلنت است كه با شرايط زيستي بدن بسيار سازگار است و دوام بالايي دارد. همه اين ويژگي ها براي دائمي بودن يك ايمپلنت لازم و ضروري است. همچنين اين مواد از قيمت مناسبي برخوردار است و به همين خاطر دندانپزشكان از آن استفاده مي كنند.
- زيركونيوم: زيركونيا يا زيركونيوم نسبت به تيتانيوم جديدتر است. اين مواد براي افرادي كه به فلز حساسيت دارند توضيه مي شود.
مراحل ايمپلنت دندان:
اين مراحل ممكن است بر اساس كلينيكي كه شما به آن مراجعه مي كنيد كمي متفاوت باشد، اما روش اصولي آن شامل:
- معاينه كلي دندان و تعيين تعداد و نوع ايمپلنت
- پيش از شروع كار، تحت بي حسي موضعي يا بيهوشي قرار ميگيريد. گاهي همراه با بي حسي، نياز به آرام بخش نيز وجود دارد.
- كشيدن دندان ها در صورت نياز
- آماده سازي استخوان فك جهت قرار دادن ايمپلنت
- كاشت پايه ايمپلنت
- رشد و ترميم استخوان
- انتخاب رنگ و انجام قالب گيري و ارسال براي لابراتوآر
- قرار دادن نهايي ايمپلنت
- قالب گيري براي ساخت روكش
- وصل كردن روكش به پايه
روش هاي ايمپلنت دندان:
ـ ايمپلنت يك مرحله اي يا Non submerged: اين روش كه براي اكثر بيماران قابل اجراست. به اين صورت است كه اگر بعد از كشيدن دندان لثه همپوشاني كافي نداشته باشد از اين روش استفاده مي شود. در اين روش ايمپلنت دنداني در استخوان فك قرار گرفته و قطعه موقتي بيرون فك ايمپلنت از لثه خارج مي شود. و لثه به دور ايمپلنت در همان مرحله بخيه مي شود، كه ديگر نيازي به جراحي مجدد و يا كنار زدن بافت لثه نيست. در اين روش قالبگيري روكش پس از ۲ ماه براي فك پايين و ۳ ماه در فك بالا، قابل اجرا مي باشد.
ـ ايمپلنت دو مرحله اي يا Submerged: از مزاياي اين روش قابل مشاهده نبودن ايمپلنت دنداني است. به اين صورت كه ايمپلنت درون استخوان فك قرار داده مي شود و سپس لثه روي آن بخيه مي شود تا در معرض آلودگي قرار نگيرد.
پس از حدود 2 ماه در فك پايين و 3 ماه در فك بالا لثه از محل ايمپلنت به مقدار كمي كنار زده مي شود و قطعه موقتي كه مانند پيچ است از لثه خارج مي شود. يك الي دو هفته جهت بهبود و ترميم دوباره لثه به دور از قطعه ايمپلنتي كه از لثه خارج شده است، مورد نياز است. درمرحله بعدي قالبگيري جهت ساخت روكش متصل به ايمپلنت دنداني انجام مي شود. به منظور حفظ ظاهر زيبايي بيمار معمولا در صورت نياز يك پروتز موقت دندان متحرك كه شب ها بايد از دهان خارج شود به بيمار ارائه مي شود. در اين روش زيبايي بيشتر تامين شده و پروتز ساخته شده نهايي در زير لثه قرار خواهد گرفت.
ـ ايمپلنت Immediate Loading: در اين روش همزمان با جراحي ايمپنلت، تاج نيز روي آن قرار مي گيرد. از اين روش بيشتر براي دندان هاي جلو استفاده مي شود. دليل استفاده از اين روش اين است كه در مدت زمان 2 الي سه ماهي كه براي ترميم لازم است، بيمار بدون دندان نباشد.
مراقبت هاي بعد از ايمپلنت دندان:
- حتما قبل از انجام ايمپلنت تا ۱ روز از مسواك زدن پرهيز كرده و از شستن دهان خود خودداري كنيد.
- تا سه روز از مصرف چاي و قهوه خودداري كنيد.
- تا سه روز از كشيدن سيگار، قليان، مواد مخدر و مشروبات الكلي خودداري كنيد.
- از استفاده از ني هنگام نوشيدن مايعات خودداري شود.
- نوشيدن مايعات و غذاهاي گرم ممنوع است.
- هنگام شستشو از برس هاي بين دنداني، نخ دندان، مسواك و ترجيحا خميردندان هاي مخصوص ايمپلنت استفاده گردد.
طول عمر ايمپلنت چقدر است؟
همانطور كه گفته شد اين روش به عنوان يك روش دائمي براي جايگزيني دندان هاي مصنوعي به كار مي رود. به طور تقريبي ماندگاري اين روش را بالاتر از 25 سال در نظر مي گيرند اما به روش هاي نگهداري آن نيز بستگي دارد. اگر خوب نگهداري شود تا مدت زمان طولاني به صورت دائم سالم باقي خواهد ماند.
جوش نخوردن ايمپلنت با استخوان:
اين مورد كه بسيار نادر است زماني اتفاق ميافتد كه در دوره بهبودي ايمپلنت سست مي شود و به راحتي از فك شما خارج مي شود. البته پس از آن مي توان پس از بهبود لثه، ايمپلنت ديگري را در آنجا قرار داد و يا دندانپزشك مي تواند يك پل، در دندان كاذبي كه بر ايمپلنت به طور موفقيت آميزي استوار شده، بزند.
از جمله عواملي كه سبب جوش نخوردن ايمپلنت مي شوند عبارتند از:
- عفونت در محل قرارگيري ايمپلنت دندان: كه علت آن ميتواند بيماري، سيگار كشيدن و يا عدم رعايت بهداشت دهان و دندان باشد.
- حركت كردن هاي كوچك (micro movements): هميشه جراحان ايمپلنت بايد به ثبات اوليه فيكسچر مطمئن باشند. گاهي در مواردي كه بلافاصله بعد از كشيدن ايمپلنت گذاشته ميشود. و در بسياري از موارد ايمپلنت هاي فوري كه پروتز در همان جلسه جراحي تحويل ميشود، احتمال حركت هاي كوچك منجر به شكست ايمپلنت وجود دارد.
- استخوان ناكافي براي ساپورت دندان: گاهي ممكن است كيفيت و كميت استخوان مناسب نباشد و جراح ايمپلنت به اين نكته توجه نكند و در اين موارد معمولا شكست اتفاق مي افتد.
- واكنش آلرژيك: واكنش آلرژيك به تيتانيوم بسيار نادر اما محتمل هست. علايم واكنش آلرژيك؛ تورم، از دست دادن حس چشايي و شايد حس خارش در لثه باشد. اگر به تيتانيوم حساسيت داريد با جراحتان درميان بگذاريد تا براي شما يك فلز ديگر را انتخاب كند.
- عدم توجه به توصيه هاي بعد از جراحي ايمپلنت
- تحليل لثه
منبع :
ايمپلنت چيست و روش هاي اجرايي آن
برچسب: ،
ادامه مطلب